Kook vers!

Het is misschien geen verrassing, maar het meeste zout krijgen we binnen door voorverpakte maaltijden. Afbakpizza’s, kant-en-klaarmaaltijden, soep uit blik, pak of zak, bewerkte vleeswaren, (snack)sauzen… Het zijn allemaal flinke boosdoeners wanneer je op je zoutinname wil letten. Zout wordt vaak toegevoegd als smaakmaker, maar ook om er voor te zorgen dat de maaltijden langer houdbaar zijn.

Om deze giga-zoutinname te verminderen, duiken we lekker zelf de keuken in! Kook met verse producten en vermijd voorverpakte maaltijden, pakjes en zakjes. Kies ook liever voor verse groenten of diepvriesgroenten. Zo heb je volledige controle over hoeveel zout er precies in jouw eten verdwijnt. Enne… Zeg nou zelf; stiekem is een zelfgemaakte pizza, soep of pastasaus toch véél lekkerder?

Miniatuurvoorbeeld

Check etiketten

Neem eens een kijkje op de achterkant van productverpakkingen. Hier staat de hoeveelheid zout vermeld en dit kan heel interessant zijn. Het zoutgehalte van hetzelfde product kan namelijk erg verschillen tussen merken. Dus check de etiketten en vergelijk! Een makkelijke manier om voor het product met het laagste zoutgehalte te kiezen.

Let op: sommige producten bevatten van nature meer zout dan anderen. De hoeveelheid toegevoegd zout is misschien nog wel belangrijker om op te letten. Dit kun je makkelijk herkennen aan de positie in de ingrediëntendeclaratie. De ingrediënten staan namelijk in dalende volgorde van gewicht. Staat zout als één van de eerste ingrediënten genoemd? Dan bevat het product relatief veel toegevoegd zout. 

Voeg zout op het juiste moment toe

Zout heeft even de tijd nodig om een ingrediënt of gerecht op smaak te brengen. Geef het zout dus een momentje om zijn werk te laten doen en wacht voordat je er nog een flinke snuf bovenop gooit.

Je kan ingrediënten ook goed apart bestrooien met zout, om de smaak van het ingrediënt te versterken. Besprenkel bijvoorbeeld gesnipperde ui in de pan of blokjes tomaat apart met een klein beetje zout en wacht even voordat je de ingrediënten samen omtovert tot een heerlijke pasta saus. Op deze manier is het gerecht even smaakvol, met een stuk minder zout. 

Geen extra zout bij zoute ingrediënten

Sommige producten hebben van zichzelf al een behoorlijk zoute smaak. Denk bijvoorbeeld aan kaas, ansjovis, gerookte zalm of bacon. Wanneer je deze producten aan een gerecht toevoegt, is zout minder of niet meer nodig; het zout uit de producten is voldoende om het gerecht op smaak te brengen. Alleen een beetje peper, (verse) kruiden of specerijen erbij en je hebt een mega smaakvol gerecht.  

Kwestie van wennen

Hoe kan het toch dat sommige mensen bij het eten van één theelepel sambal, meteen in vuur en vlam staan, terwijl iemand anders een halve pot nodig heeft om zijn of haar gerecht een beetje pittig te maken? Onze smaakpapillen zijn bijzondere dingen; ze wennen aan ons eetpatroon. Wanneer je vaak pittig eet, heb je steeds meer pit nodig om hetzelfde te ervaren. Wanneer je een echte zoetekauw bent, wennen je papillen aan de zoete smaak en hetzelfde geldt voor zout.

Het goede nieuws is: onze smaakpapillen wennen andersom óók als we minder zoet, pittig of zout eten. Wanneer je jouw gerechten minder zout gaat eten, is dat eerst even wennen en smaakt alles flauw. Maar na een tijdje merk je er niks meer van. Wanneer je dan weer iets meer zout gaat eten, smaakt dat opeens als een overkill aan de smaakmaker; jouw papillen zijn gewend aan minder zout eten. Kwestie van afbouwen dus!

Gebruik veel (verse) kruiden als smaakmaker

Zout voegen we aan ons eten toe als smaakmaker, maar ook met andere ingrediënten kan je jouw gerecht veel smaak geven. Voeg bijvoorbeeld lekker veel (verse) kruiden en specerijen toe. Ook knoflook is een sterke smaakmaker. Je kan een knoflookje geperst in gerechten verwerken of bijvoorbeeld meekoken met rijst, pasta of aardappelen in plaats van zout.

Het verschilt per kruid op welk moment tijdens het koken je ze het beste toe kan voegen. Wanneer je ze op het juiste moment toevoegt, geven ze het de meeste smaak af:

  • Kruiden met zachte bladeren zoals basilicum, bieslook, peterselie en koriander: voeg zo laat mogelijk toe. Deze kruiden geven snel hun smaak af, dus voeg ze kort voor serveren toe aan het gerecht.
  • Kruiden met harde bladeren zoals laurier, tijm en rozemarijn: deze kruiden geven veel smaak af als je ze goed mee verwarmt. Daarom kan je ze het beste zo snel vroeg mogelijk aan jouw creatie toevoegen.
  • Specerijen zoals peper, knoflook, kruidnagel, kurkuma en laos moet je aan het begin van het proces verhitten om smaken en geuren vrij te laten komen.

Durf te experimenteren met combinaties van kruiden en specerijen! De verpakking van de kruiden helpen je vaak goed opweg door aan te geven bij welke gerechten het kruid goed past. Maar de lekkerste gerechten ontstaan door vooral veel te proberen. Combineer, meng, ruik en proef… een beetje bluffen en je lijkt nét een echte topchef.

Miniatuurvoorbeeld