Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.
1. Size matters
Friet - of patat - kent vele variaties. Belgische frieten hebben meestal een dikte van 10 tot 13 millimeter. Behoorlijk dik, maar niet zo dik als die van de Britten, die hun fries tot wel 15 millimeter dik snijden. Behoorlijk dun zijn de alumettes, superdunne exemplaren die in Frankrijk vaak op het bord verschijnen. Dan heb je nog het zogenoemde ‘steppegras', die 4 millimeter meten. De allerdunste frietjes zijn strofriet: die zijn maar 1,5 millimeter dik. De 'gewone’ patat die je in de cafetaria's krijgt, zijn meestal 10 millimeter.
2. De Amerikanen hebben de friet niet uitgevonden
Al eten ze er vrij veel van - zo'n vijftien kilo per jaar - de Amerikanen zijn zeker niet de uitvinders van het gefrituurde aardappelstokje. Wie dat wel heeft gedaan, is niet zeker. Op Wikipedia staat vermeld dat op het Iberisch schiereiland al stukjes aardappel werden gefrituurd. Met name België en Frankrijk strijden om de eer, maar de uitkomst is nog altijd onduidelijk. Waarschijnlijk zullen we het nooit met zekerheid kunnen zeggen.
3. Een patat mét is 630 kilocalorieën
Geniet van je frietje, want het geeft je veel eh... energie. Wie een zak patat eet, met een klodder mayo van ongeveer 25 gram, krijgt meer dan 40 gram vet binnen. Eet patat daarom vooral bij een maaltijd, adviseert het Voedingscentrum, en niet als snack want het is al een groot deel van het aantal calorieën dat je per dag zou moeten binnenkrijgen (circa 2000 voor vrouwen, 2500 voor mannen). Ter vergelijking: een Big Mac is 503 kilocalorieën.
4. Frietgrens
Wat zeg jij: patat of friet? Dat hangt er maar net vanaf waar je woont. In 2015 inventariseerde Frietopia waar de grens precies ligt in Nederland. Grofweg ligt de frietgrens boven de grote rivieren: Zeeuwen en Rotterdammers zeggen patat (of petat), daaronder is het friet wat de klok slaat. Ook in België zegt men vooral friet. Alleen in het westen van Vlaanderen is het frieten in plaats van friet. Dan is daar ook nog de discussie over wat er precies in een 'patatje oorlog' zit.
5. Hashtag teamfriet
Vanwege de 150-jarige verjaardag van de friet is een oude # uit de kast gehaald die op Twitter vandaag veel wordt gebruikt. Gelijkgestemden (#teampatat doet uiteraard ook mee) vinden elkaar daar in de taaloorlog rond de frituurde snack.
6. Chique frites
De patat van je eigen snackbar is natuurlijk de allerlekkerste, maar toegegeven: er zijn nog verfijndere manieren van friet maken. Neem topkok Sergio Herman, die met zijn Frites Atelier een imperium aan het opbouwen is in Nederland en België. De goedkoopste variant - eentje met mayonaise naar keuze - kost 5 euro, maar dan heb je wel een lekkernij van topniveau, belooft Herman. Een reiswebsite noemde het de friet de beste van Europa.
7. Cultuur snuiven
De Nachtwacht is prachtig, maar wie een keer op een andere manier van cultuur wil genieten, die kan terecht in het Frietmuseum. Onze Zuiderburen hebben in Brugge een museum gebouwd. Wie moe is van het opnemen van alle kennis over die lekkernij, kan erna snacken, zo belooft de site: ‘Mogelijkheid om ter plaatse frietjes te eten'.
