Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.

Weinig winterkost lijkt zo oer-Hollands als snert. Het woord roept beelden op van krassende schaatsen, krakend natuurijs en koek-en-zopie-tentjes. Je verwacht dan ook louter Nederlanders achter de pitten bij het jaarlijkse WK Snert- en Stamppotkoken in Groningen. ,,Het is echt een wereldkampioenschap’’, vertelt Ineke Hoeksema, tweevoudig winnaar van de zilveren soeplepel. ,,Polen, Duitsers, we hebben zelfs eens een Senegalees gehad.’’

,,Over de hele wereld eten mensen varianten van erwtensoep’’, weet Christian Boomker, winnaar in 2015. ,,Marokkaanse erwtensoep is bijvoorbeeld heel lekker. Maar we hebben bij het WK ook snert voorbij zien komen met sherry, en met garnalen.’’

Er is één cruciaal punt waarop de vaderlandse snert zich onderscheidt: de dikke structuur. Snert moet je nog net niet met een kartelmes kunnen aansnijden, maar is stevig genoeg om een soepstengel rechtop in de pan te laten staan. De puriteinen noemen erwtensoep pas snert wanneer de pan een nacht rust heeft gehad en de inhoud nog een beetje extra vet op de heupen heeft gekregen.

Snert heeft nog een belangrijke eigenschap, leggen de panelleden uit: spliterwten zijn de basis van de soep. Bij deze erwtjes zijn het buitenste schilletje en de kiem verwijderd, waardoor ze uiteenvallen in twee gelijke delen. Veel grootschalige soepfabrikanten vervangen de split- erwten - of in elk geval een groot deel daarvan - door doperwten.

,,Doperwten hebben een veel taaier mondgevoel’’, licht Hoeksema toe. ,,Je krijgt ze onmogelijk doodgekookt.’’,,Ze hebben een andere, meer zoetige smaak’’, vult Boomker aan. ,,Dat proef je in de soep.’’

Het panel proeft blind zes erwtensoepen in zak, blik en pot van (huis)-merken uit de supermarkt. Eenmaal in de kom valt het de panelleden direct op dat veel soepen stijf staan van de bindmiddelen. Een blik op de etiketten bewijst na de proeverij dat het gros van de fabrikanten nauwelijks een kwart aan erwten in de ketel heeft gemikt. Alleen de soep van Albert Heijn bestaat voor meer dan de helft uit echte erwten. En ook nog eens hoofdzakelijk uit spliterwten, in tegenstelling tot de andere soepen waarin doperwten dominant aanwezig zijn. Dat deze verstekelingen hun stempel drukken op de smaak, wordt rap duidelijk. ,,Ik mis steeds die typische snertsmaak’’, jammert Hoeksema. ,,Had ze dan in elk geval beter met specerijen op smaak gebracht.’’

Muffig

Ook qua structuur valt veel te klagen. De soepen van Aldi en Jumbo zijn te zalvig en glad, Albert Heijn is aan de waterige kant. Unox en Struijk hebben de juiste dikte wel begrepen. De soep van Struijk moet zelfs bijna met een beitel uit het blik worden geslagen; al wordt de moddervette stamppotstructuur in de hete pan gelukkig nog wel vloeibaarder. Beide soepspecialisten scoren ook met een geur die de panelleden aan echte snert doet denken. Helaas blijft de smaak achter: de kom van Struijk is aan de flauwe kant, Unox kampt met een muffig bijsmaakje. Onderaan de streep levert alleen het biologische merk Kleinstesoepfabriek een snert die het panel werkelijk weet te behagen. De soep heeft een prima structuur, lekkere geur en kruidige smaak. Al is ook de prijs nogal gepeperd.

De uitslag

Kleinstesoepfabriek
Cijfer: 7,5
Prijs: €6,11 per 500 ml
De structuur en het mondgevoel zijn het best in de test. Bovendien prima gekruid en voorzien van fijne vleesstukjes.

Struijk
Cijfer: 6,5
Prijs: €1,39 per 500 ml
Een tikkie te droog en stevig in blik, trekt prima bij in de pan. Buiten een fijn wortelzoetje en licht rookgordijntje blijft de smaak echter flauw.

Albert Heijn
Cijfer: 5,0
Prijs: €1,31 per 500 ml
Hulde voor de grote hoeveelheid echte spliterwten. Helaas proeft het panel daar veel te weinig van en is ook de structuur te dunnetjes.

Unox
Cijfer: 3,5
Prijs: €2,36 per 500 ml
Het dikke uiterlijk en de geur zijn veelbelovend, maar in de smaak domineren doperwten; met een muffe bijsmaak. Kan meer pit gebruiken.

Aldi
Cijfer: 3,5
Prijs: €0,81 per 500 ml
Een zalvige structuur, een bitter nasmaakje en een zee aan doperwten. De gulle hoeveelheid groente is het enige lichtpuntje.

Jumbo
Cijfer: 3,5
Prijs: €1,26 per 500 ml
Rijk aan spekstukjes en goed grof gesneden groentes. Wel te glad en glimmend en met een smaak waar geen spliterwt in op te merken is.