Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.

Tussen 8 en 10 uur 's ochtends kunnen mensen deze week bij een van de 122 deelnemende filialen terecht voor een groentebox. De dozen die niet voor tienen verkocht worden, gaan naar het goede doel.

De verkoopprijs per doos zou zo laag zijn omdat de voedingsmiddelen normaal niet langer verkocht worden in de staat waarin ze verkeren: gedeukt of op andere manieren ontsierd. Gewoonlijk worden de courgettes,  paprika’s en bananen dus simpelweg weggegooid terwijl ze nog eetbaar zijn.

,,Dat hoeft niet zo te zijn", stelt Toine Timmermans, programmamanager Duurzame Voedselketen aan de Wageningen Universiteit. ,,Veel beschadigde producten worden al doorgeschoven naar andere industrieën, en worden dus helemaal niet weggegooid." Voor soepen en sauzen bijvoorbeeld zijn geen perfect ronde, gave tomaten nodig.

Greenwashing

,,Het is mooi dat er de laatste tijd zoveel aandacht is voor het onderwerp, maar sommige bedrijven liften slechts mee voor marketingdoeleinden." Timmermans pleit er daarom voor dat bedrijven bij dergelijke acties zeer transparant te werk gaan. ,,Ik wil graag het hele plaatje compleet hebben. Pas dan kan ik een oordeel vellen."

Timmermans is een van de initiators van het voedselverspillingsakkoord dat in maart werd getekend door diverse natuurorganisaties, de overheid en 25 supermarkten (wat er eind dit jaar honderd moeten zijn). De partijen sloegen de handen ineen om onnodig weggooien tegen te gaan. Ook hierbij is de nadruk op transparantie van bedrijven groot: ze moeten na ondertekening jaarlijks bewijzen hoeveel voedselverspilling ze voor hun rekening nemen, en hoeveel ze daadwerkelijk voorkomen.

Het kan namelijk bijvoorbeeld zo zijn dat een supermarkt de producent minder betaalt voor 'imperfecte' groenten. ,,Dan heeft het weinig te maken met het tegengaan van verspilling, en meer met promotionele activiteiten."

Toch is er volgens Timmermans niet bij alle supermarkten alleen maar sprake van greenwashing, zoals het ophouden van milieuvriendelijke schijn ook wel wordt genoemd. ,,Er zijn genoeg goede initiatieven, en wat dat betreft zeg ik: hoe meer, hoe beter. Dat het gesprek er nu over wordt gevoerd, leidt bovendien ook tot bewustzijn bij mensen."

10.000 ton voedsel

Als de proef een succes blijkt, is Lidl in elk geval van plan het initiatief in alle winkels in het Verenigd Koninkrijk te introduceren. Dit zou naar schatting 10.000 ton aan voedselverspilling per jaar schelen. Ook de Nederlandse tak is positief te spreken. ,,We zullen dit idee dan ook intern gaan bekijken", aldus een woordvoerder. ,,Lidl zet zich in ieder land in om voedselverspilling tegen te gaan. In Nederland doneren wij wekelijks groente en fruit dat niet verkocht wordt aan de Voedselbanken." 

Het past in de lijn van het van oorsprong Duitse supermarktconcern, dat al langer de naam heeft inventief te zijn met duurzame oplossingen. Zo heeft Lidl het voornemen om voedselverspilling per winkel voor 2020 met 25 procent te verminderen. Ook zijn alle Nederlandse filialen eind dit jaar aardgasvrij, en zet de keten zich actief in om bijensterfte tegen te gaan.