Er zijn van die winterdagen dat de wind je oren geselt en de vrieskou onder twee paar sokken nog aan je tenen knabbelt. Binnenblijven bij de kachel dus? Als het aan de bierliefhebber ligt niet. "De quadrupel is de ideale biersoort voor na een lange sneeuwwandeling of schaatstocht", zegt Marco Philipsen, een van de vier doorgewinterde biersommeliers in het proefpanel. "Het is een hartverwarmer. Bier dat de kleur weer op je wangen brengt."

Dat is deels te danken aan het hoge alcoholpercentage van rond de 10 procent. Geen dorstlessende doordrinker dus, maar bier dat het verdient om traag genipt te worden. Hoewel doorgaans een drinktemperatuur van 10 à 12 graden wordt geadviseerd, tipt Bas Schampers een koele start van 6 graden. "Naarmate het glas opwarmt, laat het bier telkens andere tonen los. Elke slok biedt nieuwe indrukken. Met één glas ben je gemakkelijk een half uur zoet."

"Quadrupels zijn ook typische deelbiertjes", vindt Maaike Zilverberg. "Aan één fles heb ik vaak te veel." Schampers niet. "Al heb ik daar de volgende ochtend soms spijt van."

Lees ook: Getest! Deze supermarkt verkoopt de lekkerste quiche >

In het smaakpalet van de quadrupel wordt de mout op de schouders gehesen. Het amber- tot donkerkleurige bier staat zo garant voor veel geroosterde zoetigheid (denk: kandij en karamel), geflankeerd door milde fruitzuurtjes uit het gist (vijg, dadel, rozijn) en vaak wat toegevoegde kruiden. Het hop speelt duidelijk tweede viool, waardoor bitters bescheiden aanwezig zijn.

Gerstwijn

Dit heeft ook als gevolg dat flessen quadrupel, in tegenstelling tot veel andere biersoorten, jaren de kelder in kunnen. Schampers: "Waar je een IPA zo vers mogelijk moet drinken omdat de hopbitters anders verslechteren, kan de smaak van een quadrupel tot wel vijftien of zelfs twintig jaar prachtig evolueren op fles. Het zoete karakter krijgt de ruimte en de gedroogde fruittonen smaken alsmaar rijper." Niet voor niets werd het bier zodoende gerstewijn genoemd, voordat La Trappe in 1991 de naam ‘quadrupel’ lanceerde.

In de selectie van deze proeverij: acht zelfverklaarde quadrupels of gerstewijnen, door het panel blind te proeven in drankenspeciaalzaak Mitra Dennis Kock in het Gelderse Duiven. Met de aroma’s zit het meestal wel snor. Buiten Zuster Agatha - die haar kaarten nog wat dicht tegen het habijt houdt - vallen de bieren direct de neus binnen met geuren vol dadel, nootmuskaat en zelfs banaanschuimpjes. Alleen de ietwat boterige, overrijpe ‘neus’ van Straffe Hendrik valt enigszins uit de toon.

Lees ook: Getest! Deze supermarkt verkoopt de lekkerste brie >

Eenmaal in de mond leggen alle bieren hun troeven op tafel. De ene keer is de balans ver te zoeken; zo kampt de Ongelovige Thomas met wat scherpe randjes en toont Struis zich een gammele drietrapsraket. De andere keer stelt de afdronk teleur; zoals de opvallend bittere nasleep van Wuldor en het vluchtige slot van Grand Prestige. Gelukkig proeft het panel voornamelijk positieve punten.

De volle karamel-honingdrop-combo van Stormbock en de zijdezachte afdronk van Zuster Agatha bijvoorbeeld. La Trappe, de moeder aller quadrupels, wordt onderaan de streep het best beoordeeld. Nee, het is niet de meest avontuurlijke keuze. Maar wat geeft het met zo’n heerlijk complexe, voortreffelijk gebalanceerde ode aan de mout?

"Met de hele craftbeer revolutie van de laatste jaren zou je bijna denken dat goed bier altijd handmatig het IJsselmeer moet zijn overgepeddeld of heeft liggen rijpen op een of ander obscuur, Indonesisch hout", lacht liefhebber Philipsen. "Dit bewijst dat ook vertrouwde namen nog uitstekend hun mannetje kunnen staan."

De uitslag

Miniatuurvoorbeeld
  • Biertjes uitslag
    Koen Verheijden

1. La Trappe, Quadrupel
Cijfer: 8,4
Prijs/alcoholpercentage: €1,79, 10%

Nog altijd het schoolvoorbeeld van een voortreffelijke quadrupel. In de neus een herkenbaar aroma van banaanschuimpjes. Daarna een mond vol karamel, overrijpe peer, geroosterde mout en plezierige kruidigheid; rustig uitvloeiend in een dito afdronk. Een uitstekend gebalanceerde allemansvriend.

2. Texels, StormBock
Cijfer: 8,1
Prijs/alcoholpercentage: €2,29, 9,5%

Een volwassen body van karamel en honingdrop; ingeluid door een neus vol dadel, banaan en zelfs een lichte zuurstokkenhint. Allerminst een doordrinker, maar met een fijn pepertje, subtiele koolzuurtinteling en laat nagalmend bittertje. Mag wel iets minder zoet.

3. Muifelbrouwerij, Zuster Agatha
Cijfer: 7,5
Prijs/alcoholpercentage: €2,69, 10%

Schitterend in het glas: een roodbruine gloed en vijfsterrenschuim. Laat slechts minimaal wat koffiearoma los, maar maakt dit meer dan goed. Een mooie melange van drop en winterkruiden, doorkabbelend in een zachte afdronk. Mist wat frisheid.

4. Jopen, Ongelovige Thomas
Cijfer: 7,4
Prijs/alcoholpercentage: €2,89, 10%

Het spannende, frisfruitige bloem-aroma blijft helaas achterwege in de mond. Verder prima smaken: stroop, kandij, peper en een echo van laurierdrop. Doordrinkbaar zonder waterig te zijn, maar wel wat ongepolijst en alcoholisch.

5. De Halve Maan, Straffe Hendrik
Cijfer: 6,4
Prijs/alcoholpercentage: €2,79, 11%

Te grofbellig schuim en een ietwat weeïg geurtje van boter en overrijp (geel) fruit. Dropt in de mond direct een lading zoet (stroop, honing), gevolgd door een te kortstondige dropafdronk. Een commercieel smaakbommetje, maar wat te zoet voor de ervaren drinker.

6. Hertog Jan, Grand Prestige
Cijfer: 6,1
Prijs/alcoholpercentage: €1,39, 10%

De kraakheldere, kastanjebruine kleur verdient een schoonheidsprijs. De rijkelijke kruiding (nootmuskaat!) blijft boeien in de neus, maar is nogal opdringerig in de wangen. Body en balans ontbreken helaas. Een wat vlakke, vluchtige afdronk.

7. Walhalla, Wuldor
Cijfer: 5,9
Prijs/alcoholpercentage: €3,29, 9,8%

Een bekvullend bier vol zoete, plakkerige karamel en mooie, mistige amberlooks. Helaas een storende natrap van witlofachtige bitters. Door dit hoppige, on-quadrupel-achtige karakter lekkerder om vers te drinken (of juist jarenlang te laten liggen), adviseert Schampers.

8. Brouwerij ’t IJ, Struis
Cijfer: 5,8
Prijs/alcoholpercentage: €2,39, 9%

In de neus: fijne, geroosterde toasttonen. In de mond: een doordrinkbare, relatief licht alcoholische mix van zoet, gedroogd fruit. In de afdronk: een ietwat wrang, opmerkelijk bittertje. Een ongebalanceerde drietrapsraket.