Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.
Je weet niet wat je hebt tot het weg is, zong Joni Mitchell. Het zou een ode aan het Nederlandse kraanwater kunnen zijn. Je gaat die Hollandse gemeentepils pas waarderen wanneer je in het buitenland zo’n slok veredeld slootwater uit de kraan proeft.
Of nog een vakantiedomper: landen waar bacteriën in het leidingwater worden bestreden door een flinke scheut chloor toe te voegen. ,,Het Nederlandse kraanwater is van hoog niveau’’, erkent Marielle Thiadens, die als watersommelier heuse waterproeverijen organiseert.
Geen reden dus om bij de supermarkt nog water te kopen, zou je denken. Toch neemt de consumptie van verpakt water al jaren toe. In 2014 werd in ons land 381 miljoen liter flessenwater - zonder smaakjes - achterover getikt. In 2018 was dat gestegen tot meer dan 496 miljoen liter.
En dat terwijl het spul honderden keren zo duur is als kraanwater. De prijs van de negen (huis)merken in deze proeverij loopt uiteen van 26 cent (Lidl, Jumbo) tot 1,19 euro (Solan de Cabras) per liter. Leidingwater kost, afhankelijk van je woonplaats, tussen de 88 cent en 1,21 euro; per duizend liter welteverstaan.
Ook met oog op duurzaamheid kun je het glas beter onder de kraan houden. De Consumentenbond concludeerde dat de milieubelasting van supermarktwater op zijn minst dertig keer zo hoog is als van leidingwater.
Spookverhalen
Dat de verkoop van verpakt water alsnog in de lift zit, kan te maken hebben met (spook)verhalen over lood, medicijnresten en chemische stoffen die ondanks strenge kwaliteitscontroles in het kraanwater zouden zitten.
De mineralen in verpakt water worden daarentegen volop gezondheidsvoordelen toegedicht. Ook al heb je dit soort minieme hoeveelheden van onder meer calcium, magnesium en natrium bij een gezond eetpatroon volgens het Voedingscentrum helemaal niet nodig.
Bovendien heeft ons kraanwater dezelfde mineralen uit de bodem opgenomen, in sommige regio’s wordt zelfs uit dezelfde bron getapt. ,,Het water dat in Harmelen uit de kraan komt, is vergelijkbaar met Sourcy’’, legt Thiadens uit. ,,Het waterleidingbedrijf en de mineraalwaterproducent pompen hun water omhoog uit precies dezelfde grondlaag.’’
Toch is er volgens Thiadens een goede reden om verder te kijken dan je kraan lang is: smaak. ,,Je kunt wel degelijk smaakverschillen proeven tussen merken water’’, zweert de sommelier. Ter bewijsvoering schenkt ze een Duits en Sloveens mineraalwater in. De smaak is inderdaad opvallend uitgesproken; respectievelijk licht bitter en medicinaal. ,,Hoe meer mineralen in het water zitten, hoe meer smaak’’, legt Thiadens uit.
Het ware verschil
Het totaal aan mineralen wordt op het etiket vaak uitgedrukt met de term ‘droogrest’ of ‘TDS’. Het Duitse en Sloveense water hebben een droogrest van 2747 en 13.000. Onze negen flessen uit de Nederlandse supermarkt bevatten met een droogrest van 38 (Spa) tot 468 (Jumbo) een stuk minder mineralen. ,,Wie argeloos een glas voor de dorst achteroverslaat, zal nooit enig verschil proeven.’’
Alleen Spa wordt door de panelleden unaniem als het buitenbeentje aangemerkt. De hoeveelheid mineralen is weliswaar met afstand de laagste, maar het opvallende ‘zuurtje’ komt daardoor des te duidelijk bovendrijven.
De uitslag
Spa
€0,73 per liter.
Nauwelijks mineralen, toch meest afwijkende smaak: licht zuurtje door lage ph-waarde.
Albert Heijn
€0,43 per liter
Zacht, maar met een ietwat droge afdronk in de keel. Gewonnen te Hoensbroek.
Bar le Duc
€0,53 per liter
Utrechts bronwater. Door het panel als zeer zacht getypeerd.
Sourcy
€0,67 per liter
Zacht en inwisselbaar met Bar le Duc. Bronnen liggen ook bij elkaar om de hoek.
Solan de Cabras
€1,19 per liter
Huiswater van voetbalclub Real Madrid. De fikse prijs proef je er niet aan af.
Chaudfontaine
€0,79 per liter
Wordt door het panel geroemd om de gebalanceerde smaak. Uit Belgische bron.
Evian
€0,77 per liter
Eveneens fijn, gebalanceerd water.
Jumbo
€0,26 per liter
Bevat de meeste mineralen van alle flessen in de proeverij. Toch zacht van smaak.
Saskia (Lidl)
€0,26 per liter
Smaakt vergeleken met de rest net ietsje harder. Veel mineralen ook.
