Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.

,,Ze zijn schreeuwend duur”, stelt Marco Slaghuis van Will's Notenbar. ,,De vertegenwoordiger was er afgelopen week en ze kosten nu inkoop 28 euro, exclusief btw! ,,Ik heb gelukkig nog 300 kilo staan voor de inkoopprijs van 15 euro, maar ik vlieg er doorheen.” Slaghuis levert om die reden even niet aan restaurants. ,,Ik bewaar ze puur voor mijn klanten.” Die klanten komen tussen dinsdag en zaterdag naar de markten in Zuid-Holland en Utrecht naar zijn verkoopwagen.

Een magere oogst drijft de prijs op. Bij pijnboompitten wisselen goede en slechte jaren elkaar af, aldus Ronald Dannis van de Rotterdamse handelsonderneming Faron. ,,De prijzen voor importeurs zijn al sinds de tweede helft van vorig jaar gestegen. De oogst, die jaarlijks rond september begint, bleek veel kleiner dan gedacht.”

Nauwelijks pitten

,,Pijnboompitten komen uit een soort dennenappel”, legt Dannis uit. ,,Die groeien voor het merendeel in grote bossen van China, Rusland en Korea.  2018 had een goed jaar moeten worden en in de maanden voor de oogst leek dat ook zo te zijn. De bomen zaten vol. Als de pijnappels rijp zijn, vallen ze naar beneden en worden ze geraapt.” 

De hoop op een rijke oogst bleek ijdel. ,,Veel pijnappels bleken nauwelijks pitten te bevatten, waarschijnlijk veroorzaakt door droogte in de maanden ervoor. De oogst was dus veel kleiner dan gedacht, waardoor de prijs omhoog schoot.”

De supermarkten berekenen de verhogingen geleidelijk door aan de consument. Thijs van der Tuin van de site Inprijsverhoogd.nl ziet dat Plus, Hoogvliet, Albert Heijn en Jumbo allemaal hun prijzen omhoog hebben gekrikt de afgelopen maanden. Vandaag gingen de prijzen bij Albert Heijn opnieuw omhoog. ,,Dan zul je zien dat Jumbo morgen volgt”, zegt Van der Tuin. ,,Ze staan graag bekend als de goedkoopste, dus ze zullen niet snel als eerste de prijzen verhogen.”

Het klopt dat de prijsstijging in supermarkten later doordringt. ,,Die werken vaak met jaarcontracten”, aldus Dannis. ,,En zelfs bij het afsluiten van nieuwe contracten hebben veel van de leveranciers niet meteen de hogere prijzen doorberekend, omdat die vaak een heel assortiment van noten, zuidvruchten en zaden aanbieden en de prijzen van enkele noten juist lager werden.”

Voor de handelaars is het lastig, meldde Richard Strijbis van noten- en zuidvruchtenleverancier Tovano vorige week aan de site AFG. ,,Een pijnpuntje", grapte hij. ,,Een kleine oogst en grote vraag resulteren in een exploderende markt. We zien nog altijd dagelijkse prijsstijgingen en het einde is helaas nog niet in zicht.”

Krapte

Het einde van de krapte is inderdaad nog niet inzicht, aldus Dannis. ,,Voor de oogst van 2019 wordt geen verbetering verwacht, omdat de droogte in 2018 ook de baby-pijnappels heeft aangetast die dit jaar hadden moeten uitgroeien tot grote appels met pijnboompitten. We zien nu veel bomen waaraan veel minder pijnappels dan normaal hangen en bovengemiddeld veel appels aangevreten zijn door insecten, dus er wordt verwacht dat ook de komende oogst klein zal zijn - en dus dat de hoge prijzen zomaar nog een jaar aan kunnen houden.”

Voor leveranciers aan supermarkten zal het onvermijdelijk worden prijzen bij nieuwe contractonderhandelingen flink te verhogen, denkt Dannis. ,,Dus de consumenten zullen het veel meer gaan merken dan het afgelopen jaar.”