Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.

Van de tuinbroek tot de Thunderbirds en van de Nokia 3310 tot Albert Verlinde: als je maar lang genoeg geduld hebt, keert dat artefact uit vroeger tijden vanzelf terug op het toneel. Nieuw in het rijtje: filterkoffie. De laatste jaren was je trendy wanneer je elke ochtend met een moeilijke blik boven je syphoon hing - een zetapparaat dat eerder lijkt thuis te horen in een scheikundelokaal. Of als je op zijn minst een vliegende eenhoorn van melkschuim kon uitschenken.

Het tij is gekeerd: zelfs in de voorhoede der koffiekenners grijpen steeds meer mensen terug op het ouderwetse filterapparaat. "Sterker nog: filterkoffie is nooit helemaal weggeweest", zegt koffieconsulent Liesbeth Sleijster. "Er is een oudere garde die altijd is blijven vasthouden aan het filter. Alleen voor jongere generaties is filterkoffie simpelweg geen automatische keuze geworden."

De voordelen van filterkoffie

De laatste tijd belanden machines voor koffiecups en -pads echter bij het grofvuil of in de kringloopwinkel, ziet bonenbrander Esther Maasdam. "Ook jongere mensen leren de voordelen van een bak filterkoffie te waarderen."

Wat die voordelen zijn? Filterkoffie is no-nonsense koffie, onderstreept het panel. Wie tijdens een verjaardag de visite moet bedienen met zijn hippe percolatortje of glanzende volautomaat, staat het halve feest in de keuken de thuisbarista uit te hangen. Een filterapparaat werkt sneller, vergt veel minder handelingen en stelt je in staat om met één druk op de knop een hele sloot koffie te zetten. En dat tegen een aanzienlijk lagere prijs dan veel van de andere apparaten.

Ook niet onbelangrijk: waar je bij andere zetmethodes invloed hebt op allerlei factoren - met de kans op wisselende resultaten - zetten filtermachines keer op keer betrouwbare bakkies.

Fabrikant maakt de keuzes

Aan de andere kant is dat precies waar de schoen wringt voor de ware koffienerd: je kunt hooguit een beetje spelen met de hoeveelheid water en koffiemaling, maar alle andere keuzes zijn doorgaans al gemaakt door de fabrikant. Met grote verschillen tot gevolg, zo ontdekken de panelleden als ze de koffie van twaalf filterautomaten - verzameld door besteproduct.nl - hardop slurpend keuren.

De extractietijd, de sproeikop die het water op de koffie spuit, zelfs de lijnen in de filterhouder; ze hebben volgens de kenners allemaal invloed op het eindresultaat. "Maar ook de verhittingstemperatuur van het water heeft impact", legt Sleijster uit. "Hoe warmer het water, hoe makkelijker er smaak uit de koffiedeeltjes wordt geëxtraheerd. Dat is niet per se positief, hoor. Het kan ook resulteren in te veel bitters."

Dat blijkt. Al bij een van de eerste apparaten rennen de drie dames in schier volmaakte synchronie naar de spoelbak om zo snel mogelijk de mond te legen.

Miniatuurvoorbeeld

Diepgang

De Espressions Junior doet het gelukkig beter. Het water wordt nog steeds opvallend heet, waardoor vooral de donkere tonen van de koffie worden benadrukt, maar zoet en bitter blijven keurig in evenwicht. De prijs van 200 euro is wel aan de hoge kant; voor een kwart daarvan zet je met de Braun of Inventum eveneens geen onaardige kopjes.

Ook voor de Technivorm Moccamaster betaal je de hoofdprijs. Maar niet zonder reden: qua smaak ligt het apparaat volgens het panel straatlengtes voor op de concurrentie. Vooral de diepgang en lekker langzaam wegebbende nasmaak worden geroemd. Wie zeker wil weten dat zijn koffie bij de voltallige visite in de smaak valt, kan ook kiezen voor de Melitta Aroma Signature. Deze allemansvriend vijlt feilloos de scherpe randjes van de koffie af, met als resultaat een toegankelijke, milde smaak.

1. Technivorm Moccamaster KBG741
Cijfer: 8,3
Prijs: €200
Haalt de smaak uit koffie het best naar voren: vol diepgang en uithoudingsvermogen. Fraai design en eenvoudig in gebruik. Is zijn prijs zeker waard.

2. Melitta Aroma Signature
Cijfer: 8,1
Prijs: €120
Levert niet de meest spannende bakkies op, maar geeft een milde smaak die menigeen zal bevallen. Qua design net wat minder verfijnd dan de winnaar. Wel vriendelijker voor de portemonnee.

3. Espressions Junior EP1032
Cijfer: 7,9
Prijs: €200
Een mooi subtiel design. Ook de koffie is goed: lekker vol, gebalanceerd en vol donkere tonen (waarschijnlijk door de hoge watertemperatuur). Wel duur.

4. Inventum KZ712D
Cijfer: 7,3
Prijs: €50
De fabrieksinstellingen geven de koffie weinig body, maar verder krijg je gewoon een ouderwets bakkie troost. Het touchscreen vergt onnodig gepriegel. Het apparaat staat wel lekker compact op het aanrecht.

5. Braun KF3120
Cijfer: 7,1
Prijs: €50
Pluspunten voor het antidruppelsysteem en kalkfilter. Minpunt voor de onhandig uitneembare filterhouder. Al met al de goedkope, maar veilige keuze. Zet voldoende no-nonsense koffie. Punt.

De jury
Liesbeth Sleijster (38): Trainde als koffieconsulent en -kampioen van Butterfly Coffee al menig barista.
Esther Maasdam (33): Meervoudig kampioen latte art en cup tasting en oprichter van Manhattan Coffee Roasters.
Judith Konsten (34): Professioneel proever, onder meer voor koffiebranderij Mocca d’Or.