Om nu te zeggen dat het concept Dry January, in 2013 bedacht in Engeland, Nederland inmiddels overspoelt, is misschien wat overdreven. Maar vorig jaar deden naar schatting zo’n honderdduizend Nederlanders mee aan IkPas: dertig dagen zonder alcohol. En hoewel januari met nieuwjaarsborrels op elke straathoek wellicht een uitdagende periode is om te beginnen met een ‘droge maand’, heeft het altijd zin, aldus Arnt Schellekens. Hij is psychiater en gezondheidswetenschapper bij Radboudumc en deed onderzoek naar de effecten op lichaam en brein van een maand zonder alcohol.

Voor alle duidelijkheid: hij is geen hardliner die vindt dat niemand nog alcohol mag drinken - zelf houdt hij het bij ‘af en toe’ een glas wijn bij het diner.

Effect

De verslavingsdeskundige en leverarts Eric Tjwa (ook Radboudumc) deden eind 2016 onderzoek naar de effecten van een maand zonder alcohol bij matige drinkers (gemiddeld 1,5 glas per dag) in Nijmegen.

De gezondheidswinst van een droge maand is substantieel, zegt Schellekens. Niet alleen in lichamelijk opzicht, maar ook in mentaal opzicht boekten de tijdelijk alcoholvrijen winst: het automatisme waarmee mensen de kurken lieten ploffen, leek te worden doorbroken, het bewustzijn over alcoholinname groeide. Schellekens: ,,Bij de Engelse studie zijn de proefpersonen over langere periode gevolgd. Daaruit bleek dat twee derde deel van de groep deelnemers een jaar later nog altijd substantieel minder dronk.’’

Kennistest

In hun eigen onderzoek rapporteerden Schellekens en zijn collega Tjwa ook directe gevolgen. Bij een kennistest scoorden de mensen na een alcoholvrije maand duidelijk beter (opvallend: ze deden iets langer over de beantwoording, maar maakten minder fouten), terwijl deelnemers zelf aangaven dat ze zich ‘fitter’ en ‘alerter’ voelden na een maand zonder drank. En in het Engelse onderzoek waren deelnemers erg tevreden omdat ze beter sliepen.

Daarnaast profiteert je lever van een alcoholvrije periode. Alcohol geeft sowieso schade aan je lever: het orgaan wordt bij iedere alcoholconsumptie ‘geprikkeld’, bij voortdurende prikkeling (en stevige inname) sterven levercellen af. Op termijn kan dat leiden tot leverfibrose (verschrompeling) en levercirrose, wat weer een grotere kans op leverkanker geeft. Het relatieve goede nieuws: de lever beschikt over enige mate van herstellend vermogen. Door je lever geregeld rust te geven in een alcoholvrije periode, wordt het orgaan minder geprikkeld en kan tot op zekere omvang (70 procent) teruggroeien.