Er was eens een boon die borstgroei zou stimuleren. Een uitkomst voor vrouwen met een wens voor grotere borsten. Voor mannen juist een reden om de sojaboon te omzeilen. De reden achter deze commotie is een groep steroïdhormonen en fyto-hormonen die er op lijken.

Oestrogeen en fyto-oestrogeen

,,Oestrogenen zijn een groep steroïdhormonen. Ze worden 'vrouwelijke hormonen' genoemd omdat ze een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de vrouwelijke geslachtskenmerken (waaronder borstgroei), het reguleren van de menstruele cyclus en bij zwangerschap'', schrijft Elferink. Niet alleen bij vrouwen, maar ook bij mannen komt het hormoon in kleine mate voor.

Wat soja met het vrouwelijke hormoon te maken heeft? Soja, maar ook bijvoorbeeld hop en rode klaver bevatten een soort plantaardige oestrogeen. Fyto-oestrogenen genaamd. ,,De molecuulstructuur lijkt op die van oestrogenen en ze kunnen zich eventueel ook binden aan de oestrogeenreceptoren die we overal in ons lichaam hebben'', legt Trudy Voortman,  voedingswetenschapper aan het Erasmus MC uit.

Borstgroei en opvliegers

Dat de fyto-oestrogenen in sojaproducten ook daadwerkelijk tot borstgroei kan leiden is onzin volgens Voortman. ,,De structuur van de plantaardige hormoon lijkt inderdaad op die van de echte hormonen, maar het effect van deze fyto-oestrogenen is echter veel zwakker dan van het hormoon zelf.''

Fyto-oestrogeen kan als supplement wel een klein effect hebben bij vrouwen in de overgang. Door de inname van fyto-oestrogeen blijken vrouwen in de overgang 1,3 opvlieger per dag minder te hebben. Echter is de hoeveelheid fyto-oestrogeen in voeding een stuk kleiner. ,,Zelfs in Azië waar de gemiddelde soja-inname per dag hoger ligt dan bij ons, komen ze niet verder dan 50 milligram per dag.'' volgens Voortman.

Prostaatkanker

En mannen? Ook zij hoeven zich geen zorgen te maken. Zelfs voedingssupplementen met daarin grote hoeveelheden fyto-oestrogeen deden niks met de hoeveelheid testosteron. Sterker nog, het eten van soja zou nog wel eens heel goed kunnen zijn voor hen. ,,Er zijn enige aanwijzingen dat het eten van soja kan beschermen tegen prostaatkanker'', sluit Voortman af.

Het boek Kusje erop (ISBN: 9789400512597) bevat nog 69 andere gezondheidsmythes en is hier te bestellen