Dit artikel is eerder verschenen op AD Koken & Eten. Meer culinair nieuws? Kijk dan hier.

Wie lukt dat, een maand lang geen wijn, geen bier, geen borrel? Veel mensen hebben zich al heilig voorgenomen om komende maand de pauzeknop in te drukken als het gaat om drank. Ze doen het voor de uitdaging, voor hun gezondheid of om fris het verse jaar te beginnen. De Britten noemen het Dry January, wij houden het op IkPas. De teller bij IkPas.nl staat momenteel op 23.000 deelnemers.

Goed idee, vindt Jacqueline van Lieshout, die met haar bedrijf Ontwijnen stoppers en tijdelijke stoppers steun biedt met webinars, boeken en online programma's. Op haar gelijknamige YouTube-kanaal geeft ze tips en trucs. ,,Het is gewoon een kwestie van níet drinken", zegt ze. 

De werkelijkheid is natuurlijk anders: het vooruitzicht van talloze nieuwjaarsborrels waar je met een spaatje rood in de hand staat, stemt veel mensen treurig. De vraag is: hoe zorg je ervoor dat je niet al bij de eerste de beste nieuwjaarsborrel naar de drank grijpt? 

1. Bereid je voor 

Ook als je niet veel of vaak drinkt, zul je moeilijke momenten hebben. Bekijk daarom je agenda: welke borrels komen eraan, welke verjaardagen kun je niet overslaan en bij welke diners kun je niet ontbreken? ,,Als je serieus bent over Dry January", vindt Van Lieshout, ,,dan bedenk je tevoren waar je wel en waar je zeker niet naartoe gaat. Bij dat secure voorbereiden hoort ook: wat kan ik drinken als alternatief en ook: kan ik weg als ik dat wil? Zorg dat je weg kunt en niet afhankelijk bent van die ene plakker die met jou meerijdt.” 

Doe het echt, selectief zijn, drukte Van Lieshout de tijdelijke stoppers op het hart. ,,Ik heb honderden mensen geholpen en wie alles toch gaat doen, die vindt dat eigenlijk altijd een treurige bedoening.”

2. Zoek steun 

Je vindt online heel veel mensen die ook een maandje niet drinken: via social media bijvoorbeeld. Of bij IkPas.nl. Daar vind je ook veelgestelde vragen en antwoorden en opbeurende artikelen over niet drinken. Vraag ook om je heen: misschien is er iemand die je buddy kan zijn. Samen is gemakkelijker dan alleen. ,,Verleg je focus", zegt Van Lieshout hierover. ,,Ga met die vriendin met wie je altijd afspreekt in de kroeg een keer naar het strand of naar de sauna.”

3. Wees resoluut 

Neem een alternatief drankje. ,,Zeg gewoon: nee dank je als iemand je iets aanbiedt", adviseert Van Lieshout. ,,Het kan heel pittig zijn. Als het 4 of 5 januari is en de ergste kater van oud en nieuw voorbij is, dan ben je een beetje hersteld en denk je: het kan wel weer. Dat is een gevaarlijke periode.” 

Zeg bij jezelf: ik hoef dit niet voor altijd te doen. Van Lieshout: ,,Ook voor mensen die langer willen stoppen is dit de tip die vaak helpt. Mensen raken soms in paniek. Denk dan alleen aan vandaag: ik doe dit nu. Anders trek je het niet.”

Stellig zijn, helpt altijd. ,,Zeg dat je het leuk vindt dat iemand aanbiedt een wijntje te halen of het zelfs in je hand duwt, maar antwoord: ik doe het echt niet. Wat je ook kunt doen: gewoon 0,0 procent bier nemen. Of een mocktail. Of bestel een spa rood met een schijfje limoen en een stampertje. Dan lijkt het of je gin-tonic drinkt. Zeggen mensen niet zo snel: zal ik ook een wijntje voor jou halen?”

4. Ga op tijd naar huis

,,Drinkers willen altijd langer blijven", weet Van Lieshout. ,,Mensen die wel drinken gaan steeds harder praten en hangen tegen je aan. Vertrek daarom vroeg. Als  je wat hebt gedronken, dan vind je het niet erg om hetzelfde verhaal voor de tweede of derde keer te horen, maar als je niets hebt gedronken, dan wordt het al gauw vervelend.”

De grap is: mensen merken het niet eens als je ertussenuit piept. ,,Ik zei altijd: ik ga even naar mijn fiets kijken en kwam nooit meer terug.”

5. Houd rekening met weerstand

,,In sommige gezelschappen kan de weerstand heel groot zijn", zegt Van Lieshout. ,,Mensen willen liever niet nadenken over drank, is mijn ervaring. Soms maakt het ze zelfs agressief.”

Wie niet drinkt, houdt de ander een spiegel voor. ,,Het is de teddybeer voor volwassenen", vindt de Ontwijnen-ondernemer. ,,Het is als een dikke jas, die knuffelt ons, maakt ons warm en brengt ons dichter bij elkaar, Als je stopt, dan wijs je naar de teddybeer van een ander. Jij hebt hem weggezet, terwijl de ander de beer nog op schoot heeft.”

En als mensen vragen hoeveel je dronk, dan hou je het kort. ,,Net zo veel als jij, is een goed antwoord", weet Van Lieshout.

6. Leg jezelf in de watten 

Wees aardig voor jezelf. Je slaapt waarschijnlijk beter door het niet drinken en je valt waarschijnlijk af. ,,Laat je masseren. Verwen jezelf. Je spaart geld uit, dus je kunt best iets leuks doen. En als je uit eten gaat, ga dan ook uit éten", vindt Van Lieshout. ,,Maak er een leuke maand van. Neem dat voorgerecht en dat dessert. Neem lekker een stuk chocola. Ik heb in de begintijd dat ik stopte veel chocola gegeten, ik voelde me zo zielig. En ik viel toch af.” 

7. Realiseer je dat het lastig kan zijn 

,,Het kan zijn dat je je een beetje verloren voelt, waarschuwt Van Lieshout. ,,Iedereen zit te drinken. Ik stopte destijds in de zomer en reed dan langs volle terrassen. Bijna huilend dacht ik: waarom doe ik mezelf dit aan?”

Je mag je best soms ellendig voelen. Bedenk dan ook dat als alcohol nu uitgevonden zou worden er nooit toestemming voor legale verkoop zou komen, aldus Van Lieshout. ,,Wijn is heel chic gemaakt, heel slim. Juist met wijn geldt dat je met al die proeverijen zogenaamd een groots en meeslepend leven leidt. Terwijl wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het gaat om een zwaar verslavende drug.”

8. Doe het alleen vandaag 

Lange tijd geen alcohol drinken, dat vooruitzicht maakt veel mensen angstig. ,,Doe het alleen vandaag. En morgen weer. Toen ik zelf stopte, dacht ik: ik zie wel voor hoe lang. En na 3 à 4 maanden, dacht ik: ik doe het een jaar. Na 8 maanden dacht ik : zou ik ook alleen in het weekend kunnen drinken? Toen moest ik eerlijk zijn naar mezelf: ik zou op woensdag ook gaan drinken als die vrienden uit Australië over zouden zijn of bij de bruiloft van mijn nichtje.” Daarom hield ze het bij helemaal geen alcohol meer.

Voor Van Lieshout werd niet drinken haar werk. Haar boek Ontwijnen groeide uit tot een bedrijf. ,,Na 9 à 10 maanden wilde ik niet meer. Ik voelde me zo fantastisch en zag er zo goed uit dat het gemakkelijk is geworden. Ik mis het weleens, maar wat ben ik blij dat ik niet meer hoef.”